Bello-dono
Atropa belladonna
Solanaceae
Àutri noum : Erbo-empouisounado, Boutoun-negre, Mourello-furiouso, Pouisoun.
Noms en français : Belladone, Bouton-noir.
Descripcioun :La bello-dono es uno grando erbo renadivo à port d'aubret que viéu pas gaire de tèms. Se recounèis eisa à si flour en campano brunello e si fru negre un cop madur.
Usanço :Touto la planto (fueio, fru...) caup proun d'alcalouïde dangeirous coume l'atroupino e l'iociamino que sèrvon aro en medecino (anestesìo). A l'age-mejan fasié partido di poutingo di masclo. Se saup peréu que li richo italiano de la Reneissènço se metien de jus de boutoun-negre dins lis iue pèr groussi si vistoun (marco de l'amour!).
Port : Aubret
Taio : 40 à 150 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Atropa
Famiho : Solanaceae
Coulour de la flour :
Brunello
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 15 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Remarco :
Liò : Esclargiero
- Escoumbre e proche dis oustau
- Roucaio
Estànci : Subremediterran à Mountagnard
Couroulougi : Éurasiatico-Cèntre-Ouèst
Ref. sc. : Atropa belladonna L., 1753
Fàuvi
Rhus coriaria
Anacardiaceae
Àutri noum : Suma, Rous, Rodo, Fóuvi, Féugié.
Noms en français : Sumac des corroyeurs, Vinaigrier.
Descripcioun :Lou fàuvi es un aubret que trachis en coulounìo. Se recounèis l'estiéu à si fueio coumpausado (de 9 à 21 fuioun) e bourrihudo. Li fru, brun, rèston de tèms sus la planto. L'ivèr se recounèis peréu à si bourroun burèu.
Usanço :Li fueio èron proun emplegado, à passa tèms, pèr rusca li pèu. Li fru, un pau empouisounant fres, s'adoubon emé de vinaigre coume li tapeno. En óuriènt n'en fan uno poudro que sèr de sabourun. Li fru soun peréu un bon remèdi pèr ressara.
Port : Aubret
Taio : 1 à 3 m
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Rhus
Famiho : Anacardiaceae
Coulour de la flour :
Verdo
Petalo : 5
Ø (o loungour) enflourejado : 5 à 15 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Jun à avoust
Liò : Garrigo
- Camin
- Esboudèu
Estànci : Termoumediterran à Coulinen
Couroulougi : Estenoumediterrano
Ref. sc. : Rhus coriaria L., 1753